Keyboard ALT + g to toggle grid overlay
Przenoszenie widowni do innych światów dzięki scenografii zaprojektowanej w programie AutoCAD
Rysownik projektów Oli Cooper realizuje wszelkie wizje artystyczne: fantastykę, dramaty i wszystko pomiędzy. Korzystając z programu AutoCAD, Oli powołuje do życia na scenie stwarzane przez siebie światy. Jednocześnie jest w stanie zapewnić równowagę materiałów, kosztów, a nawet określić sposób magazynowania elementów scenografii, gdy opadnie kurtyna.
Spojrzenie za kulisy projektowania scenografii
Pomyślmy o sztuce choreografii scenicznej. Nie o emanujących energią śpiewakach w trykotach o krzykliwych kolorach, z impetem odgrywających długo oklaskiwany fragment przedstawienia, ale o interakcji wykonawców ze scenografią, znikających i pojawiających się w mgnieniu oka budowli, a także o odmiennych (choć równie zajmujących) wrażeniach wizualnych widzów na balkonie i siedzących w środku pierwszego rzędu.
Scenografie należą do najintensywniej oddziałujących elementów wszystkich przedstawień. Ich projekt (lub jego brak) jest często pierwszym i ostatnim wrażeniem, jakie spektakl wywiera na widzach. Przeniesienie jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki widza z fotela na Broadwayu, West Endzie czy nawet audytorium szkoły średniej do innego świata może sprawiać wrażenie magii. Takim światem może być Werona Romea i Julii, rzeczywistość roku 1776 z Alexandrem Hamiltonem czy Nibylandia Piotrusia Pana.
Za przeniesienie widowni do takich światów odpowiada Oli Cooper, rysownik projektów londyńskiegoTeatru Narodowego.
„Wychodzę od modelu w skali 1/25 dostarczonego przez projektantów, a nawet od koncepcji projektów. Następnie przekształcam je w pełne rysunki projektów, które można edytować i aktualizować w zależności od budżetu, funkcjonalności i kosztów materiałów. Na tej podstawie wykonuję coś, co nazywamy rysunkiem wzorcowym. Według niego wytwarzamy w stolarni i warsztacie metalowym elementy scenografii. Oprócz tego wykonuję plany ogólne teatru będące w istocie rysunkami architektonicznymi zawierającymi wszystkie te elementy. Na rysunkach widoczne jest współdziałanie tych elementów, stanowiące choreografię ich tańca na scenie” — wyjaśnia projektant.
To jednak nie koniec. Cooper musi przemyśleć sposób postępowania ze scenografiami po ostatnim opuszczeniu kurtyny: „Muszę zaplanować ich początkowe przechowywanie, a następnie los po zejściu spektaklu z afisza, kiedy zostaną zmagazynowane lub przetransportowane w inne miejsce i zniszczone”.
Oprogramowanie CAD odgrywa główną rolę
Oli Cooper w ciągu pięciu lat pracy w Teatrze Narodowym uczestniczył w przygotowaniu wielu głośnych produkcji. Przy każdym przedstawieniu może liczyć na stałość jednego czynnika: oprogramowania.
Mówi: „Wszyscy, z którymi rozmawiałem, korzystają z oprogramowania AutoCAD. Wiem, dlaczego. Program AutoCAD umożliwia nam dotrzymanie kroku procesom zachodzącym w teatrze i szybkości zmian w większym stopniu niż inne programy. Pozwala nam na osiągnięcie precyzji tworzonych elementów, a jednocześnie ich organicznego charakteru. Znalezienie takiej równowagi nie jest łatwe”.
Chociaż oprogramowanie jest elementem stałym, przedstawienia są par excellence zróżnicowane. Podczas pracy nad przedstawieniem Lekka księżniczka musieliśmy uwzględnić, że aktorka odgrywająca główną rolę pozostając w centrum uwagi, spędzi wiele czasu w powietrzu. W produkcji Ark-ive konieczne było stworzenie na zewnątrz teatru wolno stojącej arki, opisanej przez The Guardian jako „wykonana z szarego klinkieru wyciągnięta na brzeg łódź skonstruowana z elementów pochodzących z poddanych recyklingowi scenografii i śmieci zebranych z brzegu rzeki. Łódź mierzyła 17 metrów długości i miała maszt wysoki na 10 metrów”.
Kolejną produkcją był nominowany do Nagrody Oliviera Piotruś Pan. Nie było w nim pluszowych sypialni i statków piratów. Nibylandia przypominała pokryty rdzą magazyn, w tajemnicy opanowany przez dzieci. Przewody i inne elementy mogłyby przypominać wystrój strychu babci, gdyby mieszkała ona w opuszczonej stoczni.
Mimo wrażenia chaosu za kulisami panuje precyzja. Oli Cooper mówi: „Ponieważ dzięki oprogramowaniu AutoCAD uzyskuję najwyższą jakość i oczekiwany standard rysunków, nie sądzę, żebym kiedykolwiek przestał go używać. Dzięki wprowadzanym stale dodatkom AutoCAD góruje nad innymi programami możliwościami kreatywnymi. Wszystkie drobne funkcje uzupełniające sprawiają, że oprogramowanie staje się lepszym i jednocześnie bardziej specyficznym narzędziem niż inne, które poznałem”.
Korzystając z oprogramowania AutoCAD jako bazy, Cooper i jego koledzy zaczynają stosować też inne programy Autodesk, np.3ds Max do testowania linii obserwacji. Jest to proces o fascynującym stopniu złożoności, w którym dla każdego elementu scenografii uwzględnianych jest wiele zmiennych.
Każde przedstawienie jest odmiennym doświadczeniem i niepowtarzalną chwilą. Wrażenie wywierane przez aktorów jest uzależnione od synchronizacji ruchu elementów scenografii. Nie mogą ulegać one uszkodzeniom, zużyciu ani nieprawidłowo się przemieszczać. Prawidłowe funkcjonowanie scenografii aktorzy zawdzięczają Olemu Cooperowi.
Program AutoCAD umożliwia nam dotrzymanie kroku procesom zachodzącym w teatrze i szybkości zmian w większym stopniu niż inne programy. Pozwala nam na osiągnięcie precyzji tworzonych elementów, a jednocześnie ich organicznego charakteru. Znalezienie takiej równowagi nie jest łatwe”.