Universal Yazılım
Türkiye'nin Ulusal Taşkın Tahmini ve Erken Uyarı Sistemi (TATUS) ile hayat kurtarıyoruz
Fırtına, kanalizasyon, sel
Bu hikayeyi paylaşın
Özet
Türkiye, büyük su kütlelerine komşu dağlık kıyılarla çevrili, zengin bir topoğrafik çeşitliliğe sahip olan göz alıcı bir ülkedir. Son zamanlarda gittikçe şiddetlenen iklimsel olayların sel felaketlerine yol açtığı ülke, sel baskınları için erken alarm verilebilmesi amacıyla InfoWorks ICM ve ICM Live’dan yararlanan bir ulusal taşkın uyarı sistemi sayesinde baskınlarla baş etmeyi hedefliyor.
InfoWorks ICM ile taşkın modelleme.
Kriz yönetimi yerine risk yönetimi
Akdeniz iklim kuşağında bulunan Türkiye'nin, iklim değişikliğinin sonuçlarından en yoğun şekilde etkilenecek bölgeler arasında yer alması bekleniyor. Ülkedeki sel vakalarının şiddetinde ve yol açtığı yıkımda kayda değer artış gözlemleniyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü, olası sel baskınlarında can kaybı yaşanmaması ve ekonomik kayıpların en aza indirilmesi amacıyla, kriz yönetiminden ziyade risk yönetimi anlayışı benimseyerek Ulusal Taşkın Tahmini ve Erken Uyarı Sistemi'nin (TATUS) oluşturulmasıyla ilgili çalışmalara başladı.
Proje, InfoWorks ICM'e ek olarak web tabanlı TATUS uygulamasını da içeriyor.
Yağış yüzeysel akışı yoğunluğu tahminleri
Bu bağlamda 2021 yılında Doğu Karadeniz, Batı Karadeniz, Antalya ve Doğu Akdeniz havzalarından seçilen 15 alt havzada, Universal Yazılım A.Ş. yükleniciliğinde erken uyarı sisteminin kurulacağı 15 Pilot Alt Havza Projesi başlatıldı. Projenin hedefi, 72 saat içinde meydana gelebilecek yağış ve yüzeysel akış yoğunluklarını tahmin ederek kurumlara olası su baskınlarına karşı hazırlıklı olmaları için gerekli uyarıları yapabilmekti.
Hidrolik ve hidrolojik mühendislik analizlerini dinamik meteorolojik tahminlerle birleştiren bu tahmin ve uyarı sistemi, detaylı entegrasyonlar aracılığıyla farklı tür veri akışlarından ve analitik çözümlerden yararlanabilen tahmin modelleri oluşturuyor.
InfoWorks ICM + ICM Live ile havza davranışı akış simülasyonu
Arka planında birçok veri girişi, analiz ve modelleme işlemi gerçekleşen bu sistemin en büyük artıları, sürekli erişilebilir olması ve kullanıcı dostu etkileşimli kontrol paneli. Sistem aynı zamanda potansiyel taşkın bölgelerinin tespiti, gerekli uyarıların oluşturulması ve yağışla ilgili verilerin kaydedilmesi gibi konularda tutarlı bir performans gösteriyor.
Taşkın tahmin ve erken uyarı sisteminin temelinde hidroloji, meteoroloji, yüzey ve yeraltı suyu mühendisliği gibi pek çok farklı disiplinden elde edilen veri ve bilgiler yatıyor. Doğru tahminlere giden yol; iş birliğini, veri entegrasyonunu ve görselleştirmeyi kolaylaştırmak için farklı çözüm ve olanakların entegre edilmesini gerektiren çetrefilli bir süreç içerir.
Güvenilir tahmin ve uyarıların oluşturulabilmesi için hidrolik yapılar ve akışkanlar mekaniğine ilişkin dinamik bilgilere ek olarak CBS ve telemetri sistemlerinden gelen veriler de gereklidir.
Sistem, yalnızca verilerin değil analiz ve bilgi işlem kaynaklarının da entegre edilmesini gerektirir. Canlı ve statik veri sistemleri; sürekli tahmin, doğrulama ve kalibrasyon teknikleri bu kapsama dahil edilebilir.
Bu nedenle, Türkiye'de geliştirilen TATUS kapsamında hidrolojik ve hidrodinamik modellerin geliştirilmesi için InfoWorks ICM entegre havza modelleme yazılımı kullanılmıştır. En çok kullanılan üç hava tahmin modeline (WRF, ECMWF, ALARO) dayalı havza akış ve davranış simülasyonları için ICM Live kullanıldı. Sistemde yapılan bir testte, modelin bir hava olayında tahmin ettiği değerle tahmin edilen akış hızı arasında yalnızca %3 fark olduğu görüldü.
Ani taşkınlar şiddetli hava koşullarından kaynaklansa da yol açabilecekleri etkileri tahmin ederek ilgili makamları uyarma olanağı, taşkınların öngörülemezliğini azaltıyor. Bu kapsamda, Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından TATUS'un daha da geliştirilmesi ve Türkiye’nin tamamını kapsayacak şekilde yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar yoğun şekilde devam ediyor.
TATUS'un ana bileşenleri
- InfoWorks ICM yazılımının oluşturduğu gelişmiş hidrolik ve hidrolojik etütler
- Onlarca meteorolojik kaynaktan çevrimiçi verilerin toplanması ve entegrasyonu
- ICM Live yönetiminde 3 farklı yağış tahmin modeliyle saatlik olarak gerçekleştirilen otomatik simülasyonlar
- Simülasyon çıktıları ve entegrasyonlarla geliştirilmiş web tabanlı özel CBS uygulaması
