Peyzaj Mimarlığı Daha İyi Bir İşbirliği İçin BIM Köklerini Büyütüyor
Peyzaj Mimarı Lauren Schmidt, kariyerinin başlarında bir buluşa imza atmış. BIM (Yapı Bilgi Modellemesi) süreci geleneksel olarak Schmidt’in mesleğinde kullanılmıyor olsa da Yapı Bilgi Modellemesi’ndeki “bilgi”nin (yani, 3B modelleme verilerinin) peyzaj mimarlığı sektöründe büyük bir etki yaratma potansiyeli olduğunu biliyordu.
Şu anda Seattle merkezli GGN şirketinin iş ortaklarından olan ve kendi proje ve uygulamalarına teknolojiyi entegre eden Schmidt, BIM’in peyzaj mimarisinde kullanımı konusunda mevcut bilginin eksik olması nedeniyle hayal kırıklığına uğramış. Peki ya çözüm? Schmidt, “Revit Landscape: Revit’e ve Saha Modellemeye Giriş” başlıklı bir çevrim içi görüntülü kurs hazırladı ve konu hakkında landarchBIM başlıklı internet günlüğünde (blog) yazılar yazıyor.
Schmidt ayrıca, profesyonel World Landscape Architecture (WLA) internet günlüğünde köşe yazıları yazıyor ve BIM’i mimarlık, mühendislik ve inşaat sektörleri kadar hızlı benimseyememiş bu sektör için, zengin bir üç boyutlu modelleme kaynağı oluşturmayı sürdürüyor.
“Bir peyzaj mimarı olarak bana mimarlar zaman zaman şu soruyu sorarlar: ‘Neden [Autodesk] Revit kullanıyorsun?’” diyor Schmidt. “Cevabı çok basit: mimarlar ve inşaat mühendisleri neden kullanıyorsa, ben de aynı nedenle kullanıyorum. Programa ve programın yapabildiklerine aşina olanlar için bu çok aşikar görünebilir ancak konunun yabancısı olanlar için bu açıklama yeterli değildir.”
Schmidt’in peyzaj mimarlığı için BIM’deki uzmanlığının ön plana çıkmasının bir sebebi de bu alanda yeterli sayıda uzman olmaması. “Peyzaj mimarlığının, mimarlık ve inşaat mühendisliği arasında sıkışmış daha küçük ve belki mevcut araçların yetersiz hizmet sağladığı bir uzmanlık alanı olduğunu düşünüyorum. Bir başka deyişle, pazar payımız yüksek değil.” diyor Schmidt.
Yine bir başka deyişle, peyzaj mimarları şu an, topografların ve inşaat mühendislerinin yıllar önceki kaderini yaşıyor: Müşterileri, yani mimarlar ve müteahhitler BIM ve modellemeyi ciddi bir şekilde benimsiyordu, dolayısıyla onların da ayak uydurması gerekliydi. (Schmidt, BIM işbirliğinin harika bir örneği olarak, Seattle’da yeni genişletilen Washington Eyalet Kongre Merkezini tasarlamak için, LMN Architects ile işbirliği yaptıkları yeni bir projeden bahsediyor.)
Schmidt, 2015 yılında Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de yaptığı sunumda, “BIM süreci, hem mimaride hem de inşaatta hızla standartlaşıyor, birçok mal sahibinin ve devletin de kendi BIM şartları var. BIM’in zamandan ve paradan tasarruf ettiren tüm faydaları göz önüne alındığında, bu hiç de şaşırtıcı değil. Dolayısıyla, yazılımdan bağımsız olarak, tüm peyzaj mimarlarına kendilerini yetiştirmelerini ve BIM’le tanışmalarını öneririm. Sorunları ve faydaları öğrenin ki peyzaj mimarlığı için süreci ve yazılımı geliştirmeye devam edebilelim,” demişti.
Zorluklar ortada: Peyzaj mimarlığı için optimize edilmiş üç boyutlu modelleme çözümleri aslında hiç bulunmuyor. Bu konuda Schmidt şöyle diyor: “Açıkçası, Revit peyzaj mimarisi ve saha modelleme için tasarlanmadı.”
Öyleyse peyzaj mimarları neden BIM kullanmalı? Her şeyden önce “B” (building) yapı anlamına geliyor, değil mi? Neden en azından topografya ve drenaj konusunda çalışmak için optimize edilmiş bir inşaat mühendisliği tasarım yazılımını kullanmıyorsunuz?
Schmidt, “Peyzaj mimarlarının büyük projelerdeki rolü, genellikle yamaçlar, drenaj planları gibi işlerde, mimarların çalışmalarını inşaat mühendislerinin çalışmalarıyla birleştirmek oluyor,” diyor. “Bu uğraştırıcı olabiliyor; eşikler, girişler, istinat duvarları ve kaldırımlar gibi ‘arada kalmış’ alanları düzenlemeye çalışıyoruz; bu yüzden, mimarların ve inşaat mühendislerinin modelleriyle mümkün olduğunca erken çalışmak istiyoruz.”
İş tasarım araçlarını seçmeye geldiğinde, Schmidt, asıl önem taşıyanın BIM’deki “I” harfi, yani bilgi olduğunu söylüyor. Schmidt, WLA‘da yayınlanan “BIM ve Peyzaj Mimarlığı: Ne, Neden ve Nasıl?” başlıklı yazısında durumu şöyle ifade etmişti: “Temel üç boyutlu modellemeyle BIM arasındaki en önemli fark, modelin içinde bulunan bilgidir (veya veridir). Mesele, modeldeki her nesnenin, o nesneye uygun verilere sahip olmasıdır. Örneğin, BIM peyzajındaki bir ağaç, ağacı yerleştirmek için gerekli olan parametreleri içerir; ağacın bilimsel ismi, kök boyutu, durumu ve yerleştirme yüksekliği gibi. Model ayrıca, olgun haldeki boy, yayılma, su ve güneş ihtiyacı ve çiçeklenme zamanı gibi ilgili tasarım bilgilerine de sahip olabilir.”
Bu bilgilerin modelde yer alması pek çok alanda (örneğin otomatik miktar çizelgeleme ve malzeme tasfiyelerinde) verimliliğin yolunu açıyor ve büyük bir projede birlikte çalışan diğer kişilerle daha sağlıklı ve daha erken koordinasyonu mümkün kılıyor. Schmidt’e göre bu, peyzaj mimarlarının da masaya oturması anlamına geliyor.
En önemlisi de bu işbirliği, daha iyi tasarıma yol açıyor. Schmidt sözlerine şöyle devam ediyor: “Modeldeki bilgiler, yağmur suyunun en iyi şekilde nasıl toplanıp depolanacağı gibi kritik tasarım kararlarını da yönlendirmeye başlayabilir. BIM kullanmanın en büyük yararlarından biri, doğrudan modelden belge oluşturmak. Planlar, kesitler ve cephe görünüşleri, belirli şablonlar kullanılarak, hızlıca ve otomatik olarak oluşturulabilir. Bu görünüşlerde yer alan unsurlar oldukça ayrıntılı ve kesin olabiliyor.” Hemen hemen aynı şey inşaat mühendislerine verilen kesitlerle birlikte, maliyet tahminleri ve zamanlama verileri için de geçerli.
Peyzaj mimarları için tam optimize edilmiş olmasa da BIM, büyük ve karmaşık projelerde arazi geliştirme tasarımı için giderek zorunlu bir hale geliyor. Bunun arkasında yatan nedenler, BIM’in büyük binalar ve diğer yapılar için bir standart olmasını sağlayan nedenlerle aynı.
Schmidt, “Mesleğimiz için tasarlanmamış araçlarla çalışma zorluklarının, tasarım çalışmalarımıza değer değil, maliyet kattığı düşünülebilir,” diyor. “Ancak en nihayetinde, BIM çok daha verimli ve bu da paradan tasarruf demek. Para önemli bir motivasyon kaynağı olduğu için, mimarların, yüklenicilerin, müşterilerin ve artık peyzaj mimarlarının da projelerinde BIM’i benimsemeye hatta zorunlu hale getirmeye başlaması şaşırtıcı olmaz.”
Peyzaj mimarları için BIM ağacını dikmenin tam zamanı. Veya, Schmidt’in de söylediği gibi, “BIM’i süreçlerimize biz dahil etmezsek, başkaları edecek ve biz işsiz kalacağız.”