Dünyada Kahramanlar Birkaç Günde Nasıl Modüler Hastaneler İnşa Etti?
Koronavirüs pandemisinin başlangıcından bu yana, mimarlık, mühendislik ve inşaat sektörleri, acil sağlık bakım hizmetleri cephesinde mücadele edenleri destekliyor. Benzeri görülmemiş klinik taleple karşı karşıya olan topluluklar için geçici, önceden imalat ve modüler hastaneler inşa etmek, mimarlık, mühendislik ve inşaat uzmanlarını olağanüstü koşullar altında yüksek kaliteli projeler üretmeye sevk ederek, onları adeta acil durum müdahale ekiplerine dönüştürdü.
Bu yeni uygulamalar, gelecekte ortaya çıkabilecek krizlerde ve hatta daha normal iş yapma şekillerine dönme sürecinde, inşaat sektörüne olumlu bir şekilde geri dönecek. Üç ülkede (Çin, Meksika ve İngiltere) gerçekleştirilmiş projeler, bu olağanüstü durumun yarattığı talepleri, ekiplerin nasıl harekete geçtiğini ve elde ettikleri bilgileri ortaya koyuyor.
Huoshenshan ve Leishenshan’da Kurulan Modüler Hastaneler (Çin)
Ocak ayında Çin’in Vuhan şehri, dünyanın ilk koronavirüs salgın merkezi olarak ön plana çıktı. Hızla artan vaka ve ölüm sayıları, yerel hükümeti muazzam bir görev için, en iyi tasarımcılardan ve inşaat uzmanlarından oluşan bir ekibi bir araya getirmeye zorladı. Bu zorlu görev, yalnızca 10 gün içinde 1.000 yataklı geçici bir hastane inşa etmekti.
Yeni ay yılının başlangıcından iki gün önce 23 Ocak’ta, Vuhanlı yetkililer kent genelinde karantina ilan ettiler. Öğleden sonra, CITIC General Institute of Architectural Design and Research (CITIC ADI) (Mimari Tasarım ve Araştırma Enstitüsü) ile China State Construction 3rd Bureau Engineering’in (CSCEC-3) (Çin Devleti 3. İnşaat ve Mühendislik Bürosu) telefonları çalmaya başlamıştı bile. Bu kurumlar, önceden imalat inşaat yöntemini kullanarak, Huoshenshan Hastanesi’ni tasarlayacak ve inşa edecekti.
CITIC ADI Dijital Tasarım Araştırma Merkezi Yöneticisi Jiqiang Hu, “Merkezin önderliğinde Huoshenshan projesi için, yaklaşık bir saat içinde 60’tan fazla kişiden oluşan bir tasarım ekibi toplandı,” sözlerini kullanıyor. “30 dakika sonra tasarımcılarımız saha araştırması için şantiyeye doğru yola çıkmışlardı bile. Hepimiz bu projede yer almaya ve salgınla mücadeleye katkıda bulunmaya hevesliydik.”
Böylesine büyük bir projenin tasarlanması genellikle altı ay, inşa edilmesiyse üç yıl sürebilir. Hu, “İnsanların hayatı tehlikedeydi ve dolayısıyla zamana karşı yarışmak zorundaydık,” diyor. CITIC ADI beş saat içinde zemin seviye taslağını sundu, 24 saat içinde tasarım planını tamamladı ve 60 saat içinde inşaat çizimlerini teslim etti.
CITIC ADI, bu müthiş hızı, büyük oranda, kullandığı yönteme borçlu. Tasarımda “röle” yaklaşımı kullanıldı ve tasarım sürecinin sürekliliği için personel iki vardiya halinde çalıştı. İnşaat ardışık olarak değil, eş zamanlı olarak yürütüldü. Hu kullandıkları yöntemi, “Çeşitli prosedürleri paralel olarak ve hatta ters sırayla kullanarak ilerledik,” sözleriyle açıklıyor. “Temel olarak, tasarımın, inşaatın, plan tadilatlarının ve ayarlamaların hepsini aynı anda yapıyorduk.”
Süreçte, teknoloji de kilit bir unsur olarak öne çıkıyor. Projenin üstlenilmesinin ardından proje koordinatörü, şirket genelinde WeChat üzerinden bir yardım çağrısı yapmış. Ekiplerin sayısal modelleme için Revit ve Navisworks, model görselleştirmesi için Enscape ve zemin tesviyesi ve saha planlaması için Civil 3D gibi Autodesk yazılımları da dahil olmak üzere BIM (Yapı Bilgi Modelleme) yaklaşımını kullanması, tasarımlarını görselleştirmelerine, teknik özellikleri entegre etmelerine ve gerçek zamanlı olarak veri paylaşmalarına imkan tanıyarak işleri hızlandırmış.
BIM ayrıca, Vuhan ve çevresindeki topluluklara tarama ve teşhis desteği sunulacak bir test laboratuvarının hızlı bir şekilde kurulmasını da kolaylaştırmış. CCCC Second Harbour Engineering Company, 20 Ocak’ta, altı gün içinde Alevden Gözler (Fire Eye) laboratuvarını inşa etmek üzere görevlendirildi. Pekin Genom Enstitüsü’nün (BGI) işlettiği sekiz laboratuvardan biri olan, yaklaşık 560 metrekarelik şişme yapı, karmaşık hava basıncı ve kirletici madde deşarj sistemleri gerektirdiği için inşaata yönelik zorluklar oluşturuyordu.
CCCC Vuhan Zhixing Uluslararası Mühendislik Danışmanlık firması Genel Müdür Yardımcısı Fuqiang Chen, “Proje ekibi, sanal tasarım ve inşaat için, BIM teknolojisini kullanmaya karar verdi,” diyor. “BIM modelinin yardımıyla, yeni laboratuvarın tasarım amacı net bir şekilde ifade edilebildi ve elektromekanik boru hattının entegrasyonu derinleştirildi. Model, sahadaki teknik personelin tasarımcılarla ve yüklenicilerle iletişim kurmasına yardımcı olurken, çakışmaları ve elektromekanik boru hattı üzerinde değişiklik yapma gerekliliğini ortadan kaldırarak, zamandan tasarruf edilmesini sağladı.”
Hastanenin genel yüklenicisi olarak CSCEC-3, her bir saati ve hatta bazı durumlarda dakikaları özenle planlayarak başarıya ulaştı. CSCEC-3, Huoshenshan ve Leishenshan Hastaneleri saha BIM mühendisi Yewen Wu, “Örneğin, zemin tesviye edildikten hemen sonra, temel oluşturma ve önceden imalat modüllerin taşınması işlemleri başlamalıdır,” diyor. “Çok erken olursa, sıkışıklığa neden olur ve çok geç olursa, programı geciktirir. İşçilik, ekipman, nakliye ve malzemeler için doğru bir program oluşturarak, her adımın kesin bir şekilde planlanması gerekir.”
CSCEC-3, uzman planlama sayesinde, aynı önceden imalat yaklaşımını kullanarak, Vuhan şehrinde ikinci bir hastaneyi, 1.600 yatak kapasiteli Leishenshan Hastanesini hızla inşa etti. Hastaneyi, Central-South Architectural Design Institute (CSADI) (Orta-Güney Mimari Tasarım Enstitüsü) tasarladı. Enstitü, yeni ay yılının arifesinde, ışık hızıyla işe aldığı 40 tasarımcı da dahil olmak üzere, 80 tasarımcıdan oluşan bir ekibi bir araya getirerek, inşaat çizimlerini üç günde tamamladı.
CSADI Baş Mimar Yardımcısı ve Leishenshan Hastanesi Proje Yöneticisi Songmin Zhang, “Bu proje, konteyner ve çelik çerçeve montajı yoluyla, hızlı bir şekilde inşa edilen tek bir bina,” diyor. “Buradaki zorluk, inşaat personelinin, malzemelerin ve makinelerin konuşlandırılmasıyla eş zamanlı olarak, koordinasyon içinde tasarım çizimlerinin ayarlanması gereksinimiydi. İnşaat çizimleri için üç günlük zaman sınırlaması dahilinde, CSADI çizimlerin çoğunu tamamlamıştı; ancak tasarımcılar, çizimleri sahada revize etmek için, inşaatın ilerleyişini takip etmek durumundaydı. Büyük oranda, CSADI’nın dinamik tasarım süreci sayesinde, inşaat yalnızca 13 günde tamamlandı.
CEMEX Hastaneleri (Meksika)
Yeni tip koronavirüs Meksika’ya Şubat ayının sonlarında geldi. Mart ayının ortalarına gelindiğinde, Meksikalı bir inşaat malzemeleri üreticisi ve dağıtımcısı olan CEMEX, kritik sağlık bakımına yönelik yaklaşmakta olan talep düşünüldüğünde, Meksika’nın daha fazla hastane kapasitesine ihtiyacı olacağını fark etti. Ancak CEMEX, doğrudan hastane işinde faaliyet yürütmüyordu.
CEMEX Mühendislik, Altyapı ve Kamu Projeleri Müdürü Enrique Rodríguez o dönemi, “Bir şekilde destek olmayı gerçekten çok istiyorduk,” sözleriyle anlatıyor. “Ancak, halihazırda doğrudan parçası olduğumuz yollar, barajlar ve rüzgar santralleri gibi projeler, salgınla mücadele konusuyla doğrudan bağlantılı değildi. Bu fikir, ücra bölgelerde bulunan şantiyelerdeki çalışanlarımız için önceden imalat, sübvansiyonlu konutlar geliştireceğimiz bir şirket içi projenin, önceden imalat hastanelerin üretiminde ve kurulumunda kullanılabilecek bir kavrama evrilmesiyle aklımıza geldi. Ülkenin ihtiyaçlarının farkındaydık ve bu fikir halk için gerçekten faydalı olabilirdi.”
CEMEX, sübvansiyonlu konut projesi üzerinde bir lazer araştırması yürüterek, Construhub adındaki teknolojik iş birimi önderliğinde, tasarımı Revit yardımıyla yeniden oluşturdu. Bu, projeye değer katmak isteyen diğer Meksikalı şirketlerle iş birliği içinde geliştirilerek, seyyar hastane modeli için bir başlangıç noktası teşkil etti. Ekipler, son anda gelen değişiklik direktiflerini azaltmak için, tasarım üzerinde birlikte çalıştı; ve hatta kamu sağlık kurumlarının yetkililerine, inşaat henüz başlamadan, sanal ortamda tasarımın içinde gezinme fırsatını sundu.
BIM modelinin mükemmel hale getirilmesi, üç haftadan az bir zaman aldı. Ardından, Nuevo León eyaletinin Monterrey şehrinde, Chihuahua eyaletinin Ciudad Juárez şehrinde, Sinaloa eyaletinin Culiacán şehrinde, Zacatecas eyaletinin Fresnillo şehrinde, Mexico eyaletinin Tlalnepantla şehrinde ve Puble eyaletinin Puebla şehrindeki hastaneler için çalışmalar başlatıldı. BIM’in sunduğu verimlilik, önceden imalat antibakteriyel beton kullanılarak, 15 gün içinde inşa edilen bu altı geçici hastanenin hızlı bir şekilde tamamlanmasına yardımcı oldu.
“Projenin özü, önceden imalat, dayanıklı, akıllı ve uygun fiyatlı modüler hastaneler inşa etmekti; ve BIM, bu temel yaklaşımı korumamıza yardımcı oldu,” diyor Rodríguez. “Bu unsurlar, projeye katılan disiplinler arası şirketlerin en iyi tasarım-inşa teklifini sunmaları için, büyük çaba harcamalarını gerektirdi. Hasta bakımının gerekliliklerini ve sağlık personelinin ihtiyaçlarını karşılayan işlevsel bir hastane modeli oluşturmanın anahtarı olarak, müşterilerimizle daima akıcı ve şeffaf bir iletişim kurduk.”
NHS Birmingham Nightingale Hastanesi (İngiltere)
Kovid-19’un ne kadar kolay yayılabileceği net bir şekilde ortaya çıktığında, hükümetler büyük toplantıları ve etkinlikleri yasakladı. Sonuç olarak, Birleşik Krallık’takiler de dahil olmak üzere, dünya genelinde kongre merkezleri boş kaldı. Birleşik Krallık hükümeti, salgından kaynaklanan talep artışına karşı, Ulusal Sağlık Servisi’ni (NHS) desteklemek ve geçici hastaneler kurmak için boş kongre merkezlerine yöneldi.
İsmini modern hemşireliğin kurucusu Florence Nightingale’den alan Nightingale Hastaneleri’nin kuruluşu, 24 Mart günü planlandı; aynı tarihte NHS, ilk sahra hastanesini Londra’nın doğusundaki ExCeL London kongre merkezinde kuracağını duyurdu. Yalnızca birkaç gün sonra 28 Mart’ta, NHS ikinci sahra hastanesini geliştirmesi için Interserve Construction şirketini seçti. Şirket, Ulusal Sergi Merkezi’nde (NEC) NHS Birmingham Nightingale Hastanesi’ni kuracaktı.
Interserve mantıklı bir seçimdi, zira NEC’in inşasında yer almıştı ve şirketin ofisleri hastaneye yakın bir yerdeydi. Proje Direktörü Vince Kesterton, “Bize, NHS’in iki hafta içinde 800 yoğun bakım yatağına ihtiyacı olacağı söylendi,” diyor. “Bu oldukça sinir bozucu bir durumdu çünkü normal şartlarda bu ölçekte projeleri iki hafta içinde teslim etmeniz gerekmez. Böyle bir şey yoktur.”
Kesterton, bu benzeri görülmemiş görevi yönetilebilir kılmak için yapılması gereken her şeyin listesini hazırladı. Sonra hangi kaynakların ve zamanlamanın uygun olacağını belirlemek için geriye doğru çalıştı. “Sekizer saatlik üç vardiyadan, günde 24 saat ve haftada yedi gün, tüm tedarik zincirimizle birlikte çalışmamız gerektiği kısa sürede anlaşıldı.” Kesterton, taşeronlardan diğer projeler üzerinde çalışmayı bırakmalarını ve iş gücünü mümkün olduğunca Birmingham’a yönlendirmelerini istedi. Ekip, 450’den fazla Interserve çalışanından ve sözleşmeli çalışandan, Britanya Ordusu’nun 60 Gurka askerinden oluşuyordu; bu ekip, 11 futbol sahası genişliğindeki geçici hastaneyi inşa etmek için, toplamda 90.000 çalışma saati harcadı.
“İnsanlar, doğal olarak standart çalışma günlerine göre çalışmak istiyorlar,” diyor Kesterton. “Ancak gece gündüz verimli bir şekilde çalışan üç vardiyamız olması için işimizi ara vermeden sürdürmeliydik. Ortalama bir kişi günde 10-11 saat çalıştı ama projenin amacını düşününce insanlar bunu isteyerek yaptı. Herkes işe dört elle sarıldı.”
Proje, beş sergi salonu arasında bölünmüştü. Faaliyetler, projenin ilerleyişini kayıt altına almak ve ortaya çıkan sorunlar hakkında iletişim yürütebilmek için bir Autodesk bulut çözümü olan PlanGrid kullanılarak, dikkatli bir şekilde organize edildi. Bir salonda zemin döşemesi yapılırken, bir diğerinde duvarlar kuruluyor ve bir başkasında servis kabloları döşeniyordu. Bir salonda ortaya çıkan ve bir başkasındaki ilerleyişi de etkileyebilecek bir sorun yaşandığındaysa, hemen bir fotoğraf çekilerek çözüm bulunması için, bulut üzerinden paylaşılıyordu.
“Kağıt kullanmaktansa, bu şekilde çalışmak işleri hızlandırıyordu,” diyen Kesterton sözlerini şöyle sürdürüyor, “Bu yöntemle çalışmak, insanları birbirine çok yakın çalışmak zorunda bırakmadan, sürekli ilerleme kaydetmemizi sağlıyordu. Bu da hükümetin zorunlu kıldığı sosyal mesafe kuralları açısından oldukça önemliydi.”
Sahada aynı anda genellikle 400-500 işçi bulunduğundan, sosyal mesafe kuralına uymanın zor olduğunu belirten Kesterton, bir sağlık ve güvenlik müdürü atamış, “gözcülük” yapacak ve insanlara sosyal mesafe kuralını hatırlatacak bir de ekip kurmuş. “Şanslıydık: koronavirüs testi pozitif çıkan olmadı.”
Interserve, çalışmalar başladıktan iki hafta sonra, 16 Nisan’da NHS’e 800 yatak teslim etti. Bu tarihten iki hafta sonrası için de halihazırda 400 yatak teslim etmek üzere sipariş almışlardı. Kesterton, bu yataklardan hiçbiri kullanılmadığı için şanslı olduklarını ifade ediyor. “Tuhaf,” diye başlıyor sözlerine; “Herkes bu projede gerçekten çok sıkı çalıştı ama hiç kimse ortaya konan işin gerçek hayatta kullanılmasını istemiyordu. Ve çok şükür ki kullanılmadı.”
Olağanüstü Şartlar, Modüler Hastaneler Sayesinde Çıkarılan Kalıcı Dersler
Kovid-19 salgını olağanüstü karşılıklar verilmesi gereken olağanüstü bir durum. Anın gereklerini yerine getiren tasarımcılar ve inşaatçılar, ortalık yatıştığında, bu süreçten sonra da kalıcı olması muhtemel çok sayıda ders çıkaracaktır. İster inşaata dair olağan çıkmazlar isterse uluslararası acil durum halleri olsun, gelecekteki zorluklara verilecek yanıtlar, şimdiden daha hızlı ve verimli olacağa benziyor.
Huoshenshan ve Leishenshan kovid-19 hastaneleri ile elde edilen başarı sayesinde, teknolojinin değeri Vuhan’da daha bir parlıyor. CSCEC-3’ten Wu, “Teknoloji kraldır,” diyor. “Teknik ekip inşaat planını sahada sürekli olarak geliştiriyor; ve sürecin, mevcut işlevlerden ödün vermeksizin, mümkün olduğunca basit olması gerekiyor.”
BIM’in süreçteki önemini vurgulayan Hu, sadeliğin verimliliği artırdığını söylüyor. “Yükleniciler, yönetim şirketleri, müteahhitler, inşaat ekipleri ve diğer birimlerin bilgi paylaşabileceği bir platform oluşturmak için BIM yaklaşımını kullanmak ve veri paylaşımını bu tek platform üzerinden gerçekleştirmek, iletişimi çok daha rahat, iş birliğini daha yakın ve yönetimi daha etkili kılıyor,” diyor Hu.
Leishenshan Hastanesi’ni tasarlamak, CSADI’a bulut üzerinden iş yapmanın değerini göstermiş. Zhang, “Şu anda Çin’deki genel durum, uzaktan iş birliğinin büyük ölçekte oluşmamış olması,” diyor. “Acil bir durum ortaya çıktığında, etkili bir koordinasyon mekanizması yok. Bu projede, uzaktan ofisler ve video konferanslar benzeri bulut kavramları yavaş yavaş popüler hale geldi. Bu fırsat sayesinde CSADI, özel bir bulut şirket-iş birliği mekanizması kurmaya hazırlanıyor.
Meksika’da CEMEX, teknoloji üzerinden iş birliği yapmanın değerinin farkına vararak, inşaatçılarla müşterileri yan yana getirdi. Bu yöntem, şirketin gelecekteki projelerini modernize etme potansiyeline sahip. CEMEX’in Segment Geliştirme ve Yeni İşler Müdürü Eileen Hernández, “Müşterinin sanal olarak bir projenin içinde gezinebilmesi ve önerilerde bulunabilmesi harika,” diyor. “Beklentiler, teslim ettiğimiz projeye çok yakın; çünkü müşteri, en başından itibaren sürece dahil oluyordu.”
Ancak teknoloji tek başına, hız ve iş birliğini artırmıyor; Kesterton ilişkilerin de çok önemli olduğunu söylüyor. Kesterton, Birmingham NHS Nightingale Hastanesi’nin başarısını büyük ölçüde, çalışanlarla, yüklenicilerle ve müşteriyle, kendisi arasındaki güçlü ilişkiye bağlıyor. “İnsanları şahsen tanımanız gerekiyor,” diyor. “Bu durumda böylece, işlerin zorlaşmaya başladığı bir an geldiğinde, o insanlar sorunları aşmanızda size yardımcı olmak için, çok daha esnek davranabiliyorlar.”
Buradan hareketle, muhtemelen en büyük dersi çıkartabiliriz: Paydaşlar bir ekip olarak çalıştıklarında, her şey mümkün olabiliyor. Kesterton, “Benim çıkardığım en büyük ders, başarmak zorunda olduğunuzda mutlaka başarırsınız, düşüncesi oldu,” diyor. “Birkaç ay önce birileri kalkıp, üç dört haftalık bir zaman diliminde 30 milyon sterlin bütçeyle, 1.200 yoğun bakım yatağı kuracaksınız deseydi, bunun imkansız olduğunu söylerdim. Ancak bu seviyede bir sonucu ve üretimi gördüğünüz zaman, herkes aynı sonuca ulaşmak için el birliğiyle çalıştığında neleri başarabileceğinizi iliklerinize kadar hissediyorsunuz.”